Kliknij i zobacz więcej
Dzika róża – na odporność i wzmocnienie
Róże należą do najpopularniejszych krzewów ozdobnych. Można znaleźć je jednak nie tylko w przydomowych ogrodach, ale również na stanowiskach naturalnych. Występująca pospolicie w Europie dzika róża (Rosa canina L.) uznawana jest za jedną z najważniejszych roślin leczniczych o działaniu witaminizującym i wzmacniającym.
Lecznicze owoce i kwiaty
Dzika róża rośnie na obrzeżach lasów i dróg, miedzach i w zaroślach. Osiąga wysokość do 3 m. Wyróżnia się łukowato wygiętymi, pokrytymi kolcami, pędami. Kwitnie w czerwcu. Roślina wytwarza jajowate lub wrzecionowate, czerwone owoce pozorne (szupinki). Surowcem leczniczym i spożywczym są dojrzałe owoce dzikiej róży (zbierane jesienią) i płatki kwiatów (zbierane na początku kwitnienia).
Źródło witaminy C
Dzika róża jest bogatym źródłem witaminy C. Jej zawartość w świeżych owocach wynosi nawet 5%, a w suszonych ¬– 0,5-2%. W roślinie znajdują się także witaminy: B1, B2, B3, E i K, karotenoidy (beta-karoten, likopen), flawonoidy (astragalina, izokwercetyna, tylirozyd), proantocyjanidyny, garbniki, pektyny, kwasy organiczne (jabłkowy i cytrynowy) i sole mineralne (potas, wapń, żelazo, fosfor, magnez).
Na właściwości lecznicze owoców dzikiej róży wpływa obecność galaktolipidu (GOPO). Substancja ta ma właściwości przeciwzapalne – hamuje chemotaksję leukocytów, obniża stężenia białek ostrej fazy i zmniejsza stężenie kreatyniny w osoczu.
Płatki kwiatów dzikiej róży zawierają m.in.: olejek eteryczny, flawonoidy, antocyjany, garbniki.
W profilaktyce i terapii
Owoce i płatki dzikiej róży mają właściwości: wzmacniające, przeciwutleniające, przeciwzapalne, witaminizujące, przeciwdrobnoustrojowe. Polecane są do stosowania podczas rekonwalescencji, przeziębienia, ogólnego osłabienia, przewlekłego zmęczenia lub stresu. Powinny po nie sięgnąć kobiety ciężarne i karmiące oraz osoby cierpiące z powodu pękających naczyń krwionośnych.
Owoce dzikiej róży mogą wspomóc profilaktykę chorób układu krążenia i nowotworów. Ze względu na działanie rozkurczowe, żółciopędne, moczopędne i napotne warto stosować je przy kamicy żółciowej i moczowej, chorobach wątroby, problemach trawiennych.
Znajdujący się w owocach dzikiej róży galaktolipid jest użyteczny w terapii chorób zapalnych kości i stawów – łagodzi ból oraz poprawić ruchomość stawów.
Płatki kwiatów dzikiej róży mają działanie: przeciwzapalne, ścigające, aromaterapeutyczne, uspokajające. Sprawdzają się w przypadku problemów dermatologicznych, niestrawności, infekcji układu oddechowego. Można wykorzystać je także do pielęgnacji skóry.
Kulinarny dodatek
Do celów spożywczych nadają się zarówno owoce, jak i płatki dzikiej róży. Można przyrządzić z nich herbatki, soki, nektary, konfitury, dżemy i syropy. Płatki róży są ciekawym dodatkiem do sałatek, ciast i deserów. Stosuje się je także do aromatyzowania napojów i słodyczy. Owoce dzikiej róży używane są do witaminizowania produktów ubogich w witaminę C.
Bibliografia
Cendrowski A., Kalisz S., Mitek M., Właściwości i zastosowanie owoców róży w przetwórstwie spożywczym, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2012, nr 4 (83), s. 24-31.
Baj T., Dzika róża i jej znaczenie prozdrowotne, Aptekarzpolski.pl, 11.08.2009, online: http://www.aptekarzpolski.pl/2009/08/07-2009-herbarium-dzika-roza-i-jej-znaczenie-prozdrowotne/ [dostęp: 21.11.2019].
Skarżyński A., Zioła czynią cuda, Warszawa 1994, s. 150-152.
Osińska E., Róża dzika, lecz oswojona, Panacea 2004, nr 4 (9), s. 10-13.
Głowniak K., Skalicka-Woźniak K., Widelski J., Oswajanie dzikiej róży, Panacea 2011, nr 4 (37), s. 22-24 .
Grys A., Dzika róża (Rosa canina L.) – chemizm i zastosowanie w lecznictwie, Postępy Fitoterapii 2009, nr 4, s. 245-247.
